Rozmawiamy z Katarzyną Szymoniak, Głównym Architektem w RockCapital. o nowoczesnych rozwiązaniach architektonicznych przy projektowaniu parków handlowych.
Pani Katarzyno, zaprojektowała Pani w trakcie swojej pracy łącznie kilkadziesiąt tysięcy mkw. powierzchni nieruchomości komercyjnych. Co było największym wyzwaniem?
Katarzyna Szymoniak: Nieruchomości komercyjne mają nie tylko służyć użytkownikom, ale przede wszystkim przynosić zyski inwestorom. W projektowaniu wiąże się to z koniecznością zbilansowania kosztów wybudowania obiektu i późniejszej eksploatacji oraz funkcjonalności i estetyki.
KS: Dlatego duży nacisk kładzie się na wybór odpowiedniej technologii i materiałów budowlanych, muszą one być jak najlepszej jakości, trwałe, a jednocześnie ekonomiczne. Największym wyzwaniem dla mnie, jako architekta, jest zaprojektowanie obiektu, który będzie zaspokajał potrzeby przyszłych użytkowników, współgrał z otoczeniem, będzie przyjazny dla środowiska, wykonany z nowoczesnych materiałów, a jednocześnie spełni wymagania inwestora.
Czy łatwo jest projektować komercyjne obiekty handlowe?
KS: Obiekty handlowe muszą przede wszystkim przyciągać do siebie potencjalnych klientów. Już na etapie koncepcji przywiązuję dużą wagę do kwestii komunikacji i odpowiedniego usytuowania obiektu. Bardzo ważna jest też ekspozycja i dodatkowe ułatwienia, jak przestronne parkingi, miejsca postojowe dla rodzin, stojaki rowerowe, miejsca do ładowania samochodów elektrycznych, ciągi piesze powiązane z chodnikami publicznymi, jeżeli w otoczeniu jest istniejąca infrastruktura.
Zrównoważone budownictwo to odpowiedź na rosnące potrzeby w zakresie poprawy jakości środowiska, jakie są najważniejsze rozwiązania w tym zakresie?
KS: Zrównoważone budownictwo polega na zaspokajaniu naszych potrzeb z poszanowaniem środowiska naturalnego. Projektując obiekty zrównoważone dużą uwagę przywiązuje się do efektywnego wykorzystania zasobów, między innymi poprzez racjonalne wykorzystanie wody, stosowanie energii odnawialnej oraz technologii i rozwiązań zmniejszających zużycie mediów, recykling odpadów. Ponadto istotne są również rozwiązania zapewniające odpowiedni komfort akustyczny. Zmniejszenie emisji hałasu wewnątrz budynku, jak i na zewnątrz ma duże znaczenie dla otoczenia. Komfort cieplny osiągamy dzięki zastosowaniu odpowiedniej termoizolacji oraz rozwiązań zabezpieczających przed nadmiernym nagrzewaniem się obiektu.
Istotną rolę odgrywa innowacyjność projektu, jego indywidualny charakter, ale także dostosowanie do miejskiej przestrzeni, czy istnieje architektoniczny złoty środek, aby to zsynchronizować?
KS: Tak naprawdę nie ma dwóch takich samych projektów. Nawet jeżeli budynki są do siebie podobne, to każda lokalizacja ma inne uwarunkowania, każda działka ma inne ukształtowanie terenu, inny układ komunikacyjny oraz powiązanie z miastem, inne otoczenie i infrastrukturę techniczną.
Projekt powinien być zawsze dostosowany do przestrzeni, w której będzie się znajdował. Budynki nie powinny przytłaczać krajobrazu swoimi gabarytami. Wynika to często z warunków planistycznych, niektóre narzucają nam konkretne rozwiązania, ale to też nie oznacza, że mamy jedynie powielać istniejące budynki i rozwiązania, które są w sąsiedztwie. Projektowany obiekt powinien stanowić odpowiedź na zapotrzebowanie danego terenu, uzupełnienie jego funkcji. Wielkość obiektu i zastosowane rozwiązania należy dostosować do wyznaczonych funkcji budynku, ale zawsze powinny być to rozwiązania zrównoważone.
Obiekty handlowe są miejscem, w którym czas spędza wiele osób, zarówno klienci, jak i pracownicy sklepów, w jaki sposób stworzyć i zadbać o przestrzeń, w której przebywają?
KS: W dużych obiektach handlowych, takich jak galerie handlowe ludzie spędzają więcej czasu, często przebywanie w tego typu miejscach jest pewnego rodzaju formą rozrywki. Poza samymi lokalami handlowymi klienci potrzebują miejsc, w których mogą również odpocząć czy zjeść posiłek. Ważne jest różnicowanie lokali pod względem asortymentu i świadczonych usług. Przestrzeń obiektu powinna być przyjazna. Stworzenie odpowiedniej atmosfery polega na umiejętnym dostosowaniu i zróżnicowaniu oświetlenia, natężenia dźwięku, aranżacji ogólnodostępnej przestrzeni poprzez dobór materiałów wykończeniowych oraz wyposażenia. W mniejszych obiektach handlowych, takich jak parki handlowe, częściej robi się szybkie zakupy i korzysta z podstawowych usług – ważniejszy jest tu szybki dojazd do obiektu, wygodne parkingi i lokale dostosowane swoją wielkością do ilości osób, które z nich korzystają. W zależności od tego, czy jest to bardziej zurbanizowany teren i okolicznych mieszkańców jest więcej, lokale muszą być przestronniejsze i należy zapewnić większą ilość miejsc postojowych na parkingu.
Czy architekt projektuje także infrastrukturę logistyczną, czy w tym zakresie współpracuje z dedykowanym specjalistą?
KS: Już na etapie koncepcji współpracujemy z projektantami branżowymi, przede wszystkim projektantami drogowymi, rozmawiamy z władzami miasta w kwestii zapewnienia jak najlepszej komunikacji, aby potencjalni klienci mogli jak najłatwiej trafić do takiego obiektu handlowego. Przewidujemy i projektujemy także odpowiednią wielkość parkingów i dróg dostaw dla lokali. To również jest niezwykle istotne, ponieważ koniecznym jest zapewnienie właściwej ilości przestrzeni zatowarowania.
W jaki sposób przekłada się dobry projekt architektoniczny na rentowność inwestycji?
KS: Już na etapie koncepcji projektu prowadzimy konsultacje z projektantami wszystkich branż, ponieważ właściwe usytuowanie budynku, dobrze dobrane rozwiązania techniczne, minimalizowanie kolizji budynków z infrastrukturą techniczną, odpowiednie skomunikowanie terenu, umiejętna aranżacja przestrzeni pomagają uniknąć wielu niepotrzebnych kosztów, np. przebudowy sieci dróg publicznych. To jest bardzo istotny element i w dużej mierze nieumiejętna analiza może przysporzyć bardzo duże dodatkowe koszty.
Jak ważna jest rola światła w obiektach handlowych i jakie nowoczesne rozwiązania w tym zakresie stosuje Pani w swoich projektach?
KS: Odpowiednie oświetlenie sprawia, że wnętrza w obiektach handlowych są przyjazne, wpływa to na poprawę nastroju klientów. Robienie zakupów staje się nie tylko koniecznością, ale też formą miłego spędzania wolnego czasu. Właściwe oświetlenie pomaga również odpowiednio wyeksponować produkty w lokalach, czy też sam obiekt handlowy. Stosujemy najnowocześniejsze oświetlenie sterowane, aby móc zmieniać natężenie światła – rozjaśniać, przyciemniać. Ważne jest także podświetlenie elewacji, aby wyeksponować budynek. Współpracujemy z projektantami oświetlenia, którzy pomagają nam dobrać odpowiednie oprawy i rozmieścić je w taki sposób, aby natężenie oświetlenia było równomierne i jak najbardziej poprawiało komfort użytkowania obiektu.
Projektowanie obiektu handlowego jest długotrwałym procesem, na który składa się szereg uwarunkowań. Bardzo często finalny projekt różni się od początkowej koncepcji. Dlatego bardzo dużą uwagę przykładam do tego, aby od samego początku powstawania projektu analizować teren, otoczenie, aby uniknąć niepotrzebnych kosztów, koniecznych przeróbek. Staramy się, aby budynki handlowe miały możliwość dostosowywania się do zmiany najemców. Każdy projekt ewoluuje na poszczególnych etapach, również podczas budowy. Przy projektowaniu obiektów handlowych musimy być dosyć elastyczni w rozwiązaniach, które przyjmujemy, ponieważ rynek się zmienia i różne są potrzeby klientów, konsumentów i inwestorów.
